เรื่องเพศไม่ใช่ความลับ : พูดคุยเรื่องเพศกับลูกได้ตั้งแต่วัยอนุบาล

การพูดคุยเรื่องเพศไม่ต้องรอให้ลูกเป็นวัยรุ่น เด็กเล็กก็เข้าใจได้ เริ่มสื่อสารเรื่องร่างกาย ความแตกต่าง และความหลากหลายทางเพศได้อย่างปลอดภัยในบ้าน

หลายครอบครัวเข้าใจว่า “เรื่องเพศ” ควรพูดคุยกับลูกเมื่อเขาโตเป็นวัยรุ่น แต่ในความเป็นจริง เราควรเริ่มพูดคุยเรื่องเพศกับเด็กตั้งแต่วัย 3 ขวบขึ้นไป เพราะช่วงวัยนี้เป็นช่วงที่เด็กเริ่มตั้งคำถามเกี่ยวกับร่างกายของตนเอง ถ้าเราเลี้ยงดูให้เขาเข้าใจว่าเรื่องเพศไม่ใช่เรื่องต้องห้าม ไม่ใช่เรื่องต้องปิดบัง เขาก็จะเติบโตขึ้นพร้อมความเข้าใจที่ถูกต้อง และรู้ว่าเขาสามารถพูดคุยกับพ่อแม่ได้โดยไม่รู้สึกผิดหรืออาย

ในช่วง วัย 3 - 8 ปี เด็กเริ่มเรียนรู้เกี่ยวกับร่างกายผ่านการสังเกต การเล่น และการสำรวจตนเอง นี่คือช่วงเวลาทองที่พ่อแม่สามารถปลูกฝังความรู้พื้นฐานด้าน “เพศศึกษา” ที่เหมาะสมตามพัฒนาการของเด็ก เช่น เรียนรู้ชื่ออวัยวะต่าง ๆ ของร่างกาย รวมถึง “อวัยวะเพศ” ด้วยคำเรียกตรงไปตรงมา เช่น “จู๋” และ “จิ๋ม” ให้เด็กเข้าใจว่าร่างกายของผู้ชายและผู้หญิงมีความแตกต่างกัน และทุกอย่างล้วนเป็นธรรมชาติ

พ่อแม่เริ่มสอนเด็กรู้ว่าร่างกายของเขา คือ "ของเขา" ไม่มีใครควรสัมผัสโดยไม่ได้รับอนุญาต และสามารถอธิบายให้เด็กรับรู้ว่าร่างกายจะค่อย ๆ เติบโตเปลี่ยนแปลงตามอายุของเค้า การพูดเรื่องร่างกายอย่างตรงไปตรงมา ช่วยให้เด็กเข้าใจว่า “เพศ” ไม่ใช่เรื่องน่าอาย ไม่ใช่เรื่องลับ และสามารถพูดถึงได้ในพื้นที่ปลอดภัยอย่าง “ครอบครัว”

นอกจากเรื่อง "ร่างกาย" แล้ว เด็กวัยนี้ยังสามารถเริ่มทำความเข้าใจกับแนวคิดเรื่อง “ความหลากหลายทางเพศ” ได้อย่างเป็นธรรมชาติ พ่อแม่สามารถอธิบายว่า คนเรามีความแตกต่างทั้งรูปร่าง สีผิว เสียงพูด หรือแม้แต่ความรู้สึกภายใน บางคนมีหนวดแต่รู้สึกว่าเป็นผู้หญิง บางคนเป็นชายแต่รู้สึกว่าเป็นเพศอื่น

สิ่งเหล่านี้คือความจริงของมนุษย์ที่ไม่ผิดแปลก หากพ่อแม่เปิดโอกาสให้ลูกซึมซับแนวคิดเรื่องความหลากหลายตั้งแต่เล็ก จะช่วยให้เขาเติบโตเป็นคนที่ยอมรับความแตกต่างของผู้อื่น และเคารพตัวเองในแบบที่เขาเป็น

● รับชมรายการ Hook Learning : คุยเรื่องเพศ กับเด็กวัยอนุบาลและวัยเรียน (3-8 ปี)

การสำรวจตัวเองไม่ใช่เรื่องผิด เด็กในวัยอนุบาลบางคนอาจเริ่มมีพฤติกรรมการสัมผัสร่างกายบางส่วนแล้วรู้สึกเพลิดเพลิน นี่ไม่ใช่เรื่องผิดหรือน่าตกใจ เพราะนี่เป็นหนึ่งในกระบวนการพัฒนาตามวัย พ่อแม่ควรเข้าใจและสื่อสารกับลูกอย่างสงบว่า พฤติกรรมแบบนี้เป็นธรรมชาติแต่ควรเกิดขึ้นในพื้นที่ส่วนตัว ไม่ใช่ในที่สาธารณะ

การตอบสนองด้วยความเข้าใจจะช่วยให้ลูกไม่รู้สึกละอายหรือสับสนกับร่างกายของตัวเอง และเติบโตพร้อมทัศนคติที่ดีต่อเพศและความสัมพันธ์

การให้เด็กเข้าใจเรื่องเพศตั้งแต่วัยเล็กไม่ใช่การชี้นำ แต่คือการสร้างภูมิคุ้มกัน ให้เขาเติบโตด้วยความมั่นใจ เคารพในร่างกายตนเอง เข้าใจผู้อื่น และรู้ว่าเรื่องเพศไม่ใช่ความลับที่ต้องหลบซ่อน แต่เป็นส่วนหนึ่งของมนุษย์ที่สวยงาม และธรรมดาที่สุดในโลก

✱ ติดตามข่าวสารและกิจกรรม Thai PBS Kids ได้ทาง Website | Facebook | Youtube | LINE Official ✱